قبل از بررسی موضوع اصلی، به یک توضیح کوتاه در مورد زیره کفش پلی‌یورتان می‌پردازیم. همان‌طور که می‌دانید، زیره کفش یکی از جزئیات مهم و حیاتی کفش‌ها است که تاثیر بسزایی بر راحتی و کارایی کفش دارد. زیره کفش پلی‌یورتان با خصوصیات ویژه‌ای از جمله نرمی، ارتجاع و انعطاف بالا، این تجربه را به ما ارائه می‌دهد.
ویژگی‌ها و مزایا:
- وزن سبک: زیره کفش پلی‌یورتان به عنوان یک مزیت اساسی دارای وزن سبک است که باعث راحتی در حمل کفش می‌شود.
- مقاومت در برابر مواد شیمیایی: این نوع زیره کفش مقاومت بالایی در برابر مواد شیمیایی دارد.
- جذب شوک‌ها و تنش‌ها: زیره پلی‌یورتان قادر به جذب شوک‌ها و تنش‌ها است، که به راحتی پا را از ضربات مختلف محافظت می‌کند.
- ضد آب: این زیره ضد آب است و از ورود آب به داخل کفش جلوگیری می‌کند.
- مقاومت در برابر سایش و پارگی: با دوامی و مقاومت در برابر سایش، زیره پلی‌یورتان تا مدت طولانی خدمت می‌کند.
- مقاومت خمشی بالا: این نوع زیره دارای مقاومت خمشی بالا است و در شرایط مختلف کاربرد دارد.
- امکان سفارشی‌سازی: زیره پلی‌یورتان امکانات متنوعی از جمله پرداخت رنگ و چاپ را فراهم می‌کند و به راحتی می‌توان آن را سفارشی ساخت.
نحوه تولید:
برای تولید زیره کفش پلی‌یورتان، از دو نوع مختلف از فوم پلی‌یورتان، یعنی سلول باز و سلول بسته، استفاده می‌شود که بسته به نیاز مصرف، انتخاب می‌شود. سلول بسته معمولاً برای زیره‌های کفش با دوام مانند کفش‌های کوه‌نوردی و کفش‌های ایمنی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از سوی دیگر، سلول باز برای زیره‌های کفش استفاده می‌شود که به انعطاف کمک می‌کنند، به عنوان مثال، در کفش‌های بسکتبال و تنیس.
روش تولید زیره کفش پلی‌یورتان شامل واکنش بین ایزوسیانات و پلی‌ال (پلی‌استر-پلی‌ال یا پلی‌اتر-پلی‌ال) در حضور کاتالیزور و گرما است. پس از تولید، مواد به شکل مورد نظر ریخته یا تزریق می‌شوند.
تنوع مواد زیره کفش پلی‌یورتان به وسیله تغییرات در عوامل مختلف امکان‌پذیر است، که می‌تواند میزان سختی یا چگالی زیره کفش را تغییر دهد.
نوعی زیره کفش پلی‌یورتان دارای چگالی کمتری نسبت به سایر انواع زیره‌ها مانند پی‌وی‌سی (پلی‌وینیل کلراید) است. این ویژگی به آن امکان می‌دهد که کفش خود را با وزن سبک‌تری تجربه کنید. از طرف دیگر، زیره کفش پلی‌یورتان به دلیل چگالی و وزن کم، مقاومت بالایی در برابر سایش دارد.
زیره کفش پلی‌یورتان می‌تواند انواع مختلفی از پردازش‌ها را ارائه دهد، از جمله رنگ‌آمیزی و چاپ. به عبارت دیگر، این نوع زیره کفش به شما امکان سفارشی‌سازی کامل را می‌دهد.
استفاده‌های مختلف:
زیره کفش پلی‌یورتان برای انواع مختلفی از کاربردها تولید می‌شود. برای مثال، سیستم‌های زیره کفشی معمولاً از پلی‌اتر-پلی‌ال در ساخت زیره استفاده می‌کنند و نتیجه آن زیره‌هایی با انعطاف پذیری بالا و مقاومت فیزیکی و مکانیکی بالا با چگالی بین 0.40 تا 0.65 g/cm³ و درجه سختی (45-85) تا میزانی مناسب تولید می‌کنند. این نوع زیره‌ها معمولاً در ساخت صندل‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
زیره کفش نیمه سخت که معمولاً دارای چگالی بین 0.34 تا 0.40 g/cm³ است، در ساخت کفش‌های با پاشنه بلند استفاده می‌شود.
زیره کفش میانه برای پیاده‌روی در شهر و بیرون از شهر مناسب است و معمولاً دارای چگالی بین 0.42 تا 0.55 g/cm³ و درجه سختی (40-60) است. این نوع زیره‌ها مقاومت بالایی در برابر سایش دارند.
زیره کفش بسیار سبک معمولاً دارای چگالی بین 0.34 تا 0.40 g/cm³ است و برای کفش‌های ورزشی با پاشنه مناسب است.
زیره دودانسیته:
زیره کفش پلی‌یورتان دودانسیته، ترکیبی از مقاومت، انعطاف پذیری و دوام را ارائه می‌دهد. این نوع زیره‌ها مقاومت بالایی در برابر تلفات ناشی از مواد بعضی از اقدامات مکانیکی را دارند. همچنین، آنها ضد الکتریسته ساکن هستند و مقاومت بالایی در برابر لغزش دارند.
مزایا:
- ضد الکتریسیته ساکن (کاهش احتمال برق‌گرفتگی)
- وزن سبک (با توجه به فرآیند واکنش مورد استفاده)
- جاذب عرق
- مقاومت در شرایط آب و هوایی مختلف
- ایجاد عایق عالی (در فصل‌های سرد و گرم)
- قابل استفاده در صنعت کفش‌سازی و معادن
- تحمل دما تا 95 درجه سلسیوس
- طول عمر بالا
- مقاومت در برابر سایش، ضربه، ترک و پارگی
بررسی ضخامت زیره
برای ارزیابی ضخامت و دانسیته فوم زیره کفش، تعیین ضخامت بهینه زیره کفش از اهمیت بالایی برخوردار است. زیرا زیره کفش با ضخامت زیاد باعث افزایش وزن کفش و کاهش انعطاف‌پذیری آن می‌شود. به علاوه، زیره کفش خیلی نازک، مقاومت کافی در برابر سایش و تنش‌ها را ارائه نمی‌دهد. برای اندازه‌گیری ضخامت زیره کفش از دستگاه ضخامت‌سنج استفاده می‌شود. ضخامت دقیق نمونه در تعدادی از آزمایش‌ها مورد نیاز است.
برای اندازه‌گیری دقیق ضخامت زیره کفش، از دستگاه ضخامت سنج استفاده می‌شود. این دستگاه اختصاصی برای اندازه‌گیری ضخامت نمونه‌ها طراحی شده است. اندازه‌گیری ضخامت دقیق نمونه‌ها در مجموعه‌ای از آزمایش‌ها از جمله مقاومت در برابر کشش، خمش، تعیین چگالی، و فشردگی از اهمیت بالایی برخوردار است. با داشتن اطلاعات دقیق از ضخامت زیره کفش، می‌توان طراحی بهینه‌تری برای کفش‌ها ارائه داد و از طراحی‌های ناکارامد جلوگیری کرد.
بازیافت
برای بازیافت زیره کفش از مواد مانند پلی‌یورتان، معمولاً از فرایند‌های شیمیایی مانند گلیکولیز بهره می‌برند. این فرایند به کمک شکستن زنجیره‌های پلیمری به پلی‌ال‌اولیه منجر می‌شود. پس از انجام این کار، مواد مختلفی به مواد بازیافتی اضافه می‌شوند تا به زیره‌های جدید و آماده برای استفاده با مقاومت مشابه زیره‌های اصلی تبدیل شوند. این فرآیند از جلوگیری از اتلاف مواد و حفظ منابع محیط زیست نیز بهره‌برداری می‌کند.
